Budućnost pripada odvažnima! (kolumna, ND Vijesti)

“Admirez vous les uns les autres.” - Divite se jedni drugima.

(E.Verharen, belgijskih pjesnik, poruka bratstva građanima Evrope, 1907.)

Živimo u istorijskom vremenu, velikih promjena i globalnih kretanja koja danas oblikuju društvo sjutrašnjice i novi poredak kakav možemo samo da naslutimo. Jasno je da budućnost pripada odvažnima i onima koji budu imali hrabrosti i vizije da udare temelje novog svijeta. Evropa, i nakon šest decenija, opravdava svoje ime barjaktara slobode u svijetu, oaze mira, napretka i sreće. Rimski marš 25. marta, na kojem sam ponosno koračao kao Crnogorac sa hiljadama evropljana, snažan je impuls da građani žele takvu Evropu. 

Razumljiva je ogorčenost današnjom Evropom i skeptičnost prema njenoj sudbini. Ova Evropa slaba je i krhka. Da li ona suštinski postoji? Ona nema jedno srce koje pumpa svježu krv i jedna pluća kojima udiše svjež zrak. Evropska politika nije koherenta, ona nije evropska politika. Različitih 27 politika, finansijskih, diplomatskih, migracionih, 27 pokretačkih motora jednog tijela koje će rastrgnuti, ako svaki nastavi da bezumno juri na svoju stranu. Lideri bez vizije, sitne nacionalne račundžije, ovo ne žele da čuju i spremni su, kao i prije jednog vijeka, da žrtvuju dugoročni mir, stabilnost i napredak koji traje 70 godina, zarad manipulacije ka sopstvenim interesima u još jednom vladajućem mandatu.

Evropa nacija (nacionalnih država) o kojoj govore evropski populisti i nacionalisti (LePen, Vilders, Orban, Kačinski…) nije ništa novo. Takva Evropa postojala je početkom 20. vijeka, njen rezultat jeste najveći slom u dotadašnjoj istoriji čovječanstva, njen rezultat su dva pokolja svjetskih razmjera i desetine hiljada mrtvih građana Evrope i svijeta, ali i tehnološki, naučni i ekonomski zaostatak i zavisnost Evrope i njenih građana koja traje gotovo do danas. Eto, takvi su rezultati nacionalističkih dušebrižnika. Laž je njihovo oruđe a istina njihov neprijatelj.

“Postoji li bilo kakva ideja iza ovog tupoglavog nacionalizma? … Istinskoj kulturi su potrebna ukrštanja i uzajamna obogaćivanja.” govorio je Niče, jedan od najvećih evropskih filozofa.

Evropska federacija, zajednica građana Evrope, okupljenih u jednoj nadnacionalnoj državi, moćnoj zaštitnici slobode i prava na sreću i pošten rad za svakog čovjeka, jedina je alternative agoniji trvljenja različitih centara moći unutar i oko Evrope. Evropska federacija neće dozvoliti da joj dnevni red nameću niti Rusija niti SAD u skladu sa sopstvenim interesima, ona sama će snažna i ravnopravna sila u svijetu. Federalna Evropa jeste ordo ab chao na starom kontinentu. Zajednička država sa zajedničkim tržištem, armijom i politikom- zajedničkim snagama.

Poruka sa marša u Rimu upravo jeste da svi koji veruju u jaku, ujedinjenu i demokratsku Evropu, moraju zajedno da ustanu protiv nacionalizma i populizma.  Rimska deklaracija, sjajna je poruka da smo svjesni takve situacije i istorijske odgovornosti. Bijela knjiga nove evropske politike može biti garancija da nećemo dozvoliti nove padove u varvarizam. Novi pravac Evropske unije koji relaksira sve njene članice i građane, koji svakome nudi prihvatljivu mjeru i tempo na zajedničkom putu ka istom cilju, od nemjerljivog je značaja i za put Crne Gore.

Brže integracije Zapadnog Balkana, naročito nakon snažnih političkih potresa unutar EU, logičan su slijed. Evropa će proširenjem pokazati otpornost i istrajnost u vrijednostima na kojima počiva. Nove članice, među kojima prva Crna Gora u narednom petogodištu, učvrstiće evropsku ideju na cijelom kontinentu a entuzijazam i evropski duh koji zaista stanuju u našoj državi, netaknuti krizama koje su prolazili građani drugih članica, biće svježa energija i pokretač novog duha koji Evropi i njenim građanima treba u pregalačkom poduhvatu izgradnje novog poretka. Takva uzajamna solidarnost, brže će ekonomski osnažiti region, otvoriti put ka radu i bogatstvu građanima i poslati na smetlište povjesti potonje ostatke autoritarnih reežima prošlog vijeka, komunizma i nacionalizma.

Iz svake krize Evropa je izlazila još snažina, čeličila se. Udarci koje je dobijala proteklih godina, pomogli su da se probudimo iz iluzije da je borba ikada prestala.

Iskreno sam uvjeren da ovo mora biti vijek koji će, za razliku od svih prijethodnih, označiti početak mira, razuma i permanentnog napretka, bogatsva i lične sreće u slobodnom društvu. To je ideal koji nije nemoguć. Građani su zbacilivali vjekovne okove ropstva države i klera, nestale su monarhije, pobijedili smo strah od neba i došli do najdaljih zvijezda. Onih 12 na plavetnom evropskom nebu, biće uzor za “daleka neka pokoljenja”. Ako budemo pametniji i hrabriji. Jer budućnost pripada odvažnima.

Ammar Borančić,          

učesnik Evropskog marša u Rimu